ဟံသာ၀တီ ၃၂-ၿမိဳ။ ။ ကလ်ာဏီေက်ာက္စာလာ သာသနာ ၂၀၀၂-ခုႏွစ္၊ သကၠရာဇ္ ၈၂၀-ခုေရာက္ေသာအခါ ဟံသာ၀တီျပည္ ဓမၼေစတီေခၚ ရာမာဓိပတိ မင္းျမတ္လက္ထက္၀ယ္ မြန္တိုင္း ၃-ရပ္၌ ဟံသာ၀တီမ႑လ ဥႆာပဲခူးတိုင္းရွိ ၃၂-ၿမိဳ႕ကိုဆိုသည္။
ေက်ာက္ေမာ္ၿမိဳ႕၊ အမဲၿမိဳ႕၊ တံုဇရစ္ၿမိဳ႕၊ က်ည္ကူၿမိဳ႕၊ စစ္ေတာင္းၿမိဳ႕၊
ဒင္းမဲ့ၿမိဳ႕၊ ဇရႊဲၿမိဳ႕၊ အသားၿမိဳ႕၊ ေမာ္ပ်ိဳ႕ၿမိဳ႕၊ လကြန္း ဗ်ည္းၿမိဳ႕၊ (၁၀)။
အခံရိမ္ၿမိဳ႕၊ မအူၿမိဳ႕၊ ရမၼာနဂိုၿမိဳ႕၊ ရမၼ၀တီၿမိဳ႕၊ ေမွာ္ဘီၿမိဳ႕၊
လိုင္ၿမိဳ႕၊ ေဘာင္လင္းၿမိဳ႕၊ ထန္းေတာ္ႀကီးၿမိဳ႕၊ တီတြတ္ၿမိဳ႕၊ ေဇ႒ၿမိဳ႕၊ (၂၀)။
ေဇာင္းတူၿမိဳ႕၊ ဘားကိုင္ၿမိဳ႕၊ ထုန္ခံၿမိဳ႕၊ ရဲႏြဲၿမိဳ႕၊ေမရဥၥရၿမိဳ႕၊
တင္ေပါင္ၿမိဳ႕၊မင္းရဲလွၿမိဳ႕၊ေကာလိယၿမိဳ႕၊ ပိုင္းတာၿမိဳ႕၊ ယြန္ဇလင္ၿမဳိ႕၊ (၃၀)။
၀င္ၿပိဳင္ၿမိဳ႕၊ ဟသၤာဇိုင္ကနိန္ၿမိဳ႕၊ (၃၂)။
ဟင္းရိုင္းအျပား၊ မ်ိဳး ၂-ပါး၊ ထင္ရွား ဘူမိရပ္။ ။ ဤ၌ အက်ဥ္းမွ် ျပသြားမည္ျဖစ္၍ အက်ယ္ကိုမူ သဗၸ ဓာတုကသွ်တ္ သတၱမက႑၌ ၾကည့္ပါကုန္။
(၁) ရတၱ ရသ သိႏၶဳရ- ဟင္းရိုင္းနီ၊ ေတာင္ထြက္ ဆုန္းနီေက်ာက္ကို ခ်က္၍ ထုတ္ယူသည္၊
၎င္းသည္ လက်္ာလမ္း၌ အသံုး၀င္၏၊
(၂) ေသတ ရသ သိႏၶဳရ- ဟင္းရိုင္းျဖဴ၊ ေတာင္ထြက္ ဆုန္းျဖဴေက်ာက္ကို ခ်က္၍ထုတ္ယူသည္၊
၎င္းသည္ လက္၀ဲ ေငြလုပ္ေသာ လမ္းမ်ား၌ အသံုး၀င္၏။
ဟသၤာငွက္မ်ိဳး ၃-ပါး။ ။ အဘိဓာန္ဋီကာမွ။
(၁) ရာဇ ဟသၤာမ်ိဳး- ႏႈတ္သီးႏွင့္ ေျခေခ်ာင္း နီသည္၊ ကိုယ္လံုး ဆြတ္ဆြတ္ျဖဴသည္။
(၂) မလ’ိကာ ဟသၤာမ်ိဳး- စိမ္းညစ္ေသာ ေျခေထာက္ ႏႈတ္သီးရွိသည္၊ ကိုယ္ေရာင္ မသန္႕ရွိသည္၊
(၃) ဓတရ႒ ဟသၤာမ်ိဳး- မည္းနက္ေသာ ေျခႏွစ္ေခ်ာင္း ႏႈတ္သီးရွိသည္၊ ကိုယ္ေရာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသည္။
ဟသၤာငွက္မ်ိဳး ၆-ပါး၊ တနည္း။ ။ ဇာတ္အ႒ကထာ ပဥၥမအုပ္ ၃၇၉ ၌အက်ယ္ရႈပါ။ ကိုယ္ေရာင္ အေမြး လိုက္၍ ၆-ပါး ျပားသည္။
(၁) တိဏဟံသမ်ိဳး- ျမက္စားဟသၤာ (ငန္းဘဲ)မ်ိဳး၊
(၂) ပ႑ဳ ဟံသ- ၀ါေျဖာ့ေျဖာ့ဟသၤာမ်ိဳး၊
(၃) မေနာသီလာ ဟံသ-ဟသၤာနီမ်ိဳး၊
(၄) ေသတ ဟံသ- ေငြ ဟသၤာမ်ိဳး၊
(၅) ပါက ဟံသ- နီျဖဴ က်ားမ်ိဳး၊
(၆) ဓတရ႒ ဟံသ- ?မ်ိဳး။
ဟိတ္ ၆-ပါး။ ။ ေကာင္းက်ိဳး မေကာင္းက်ိဳးတို႕ကို ေပးေစတတ္ေသာ အေၾကာင္းတရား ၆-ပါး။
(၁) ေလာဘဟိတ္၊ (၂) ေဒါသဟိတ္၊ (၃) ေမာဟဟိတ္၊
အကုသိုလ္မ်ိဳး၊ အျပစ္ရွိ ဆိုးက်ိဳး ဒုကၡကို ေပး၏၊
(၄) အေလာဘဟိတ္၊ (၅) အေဒါသဟိတ္၊ (၆) အေမာဟဟိတ္၊
ကုသိုလ္မ်ိဳး၊ အျပစ္မရွိ ေကာင္းက်ိဳး သုခကို ေပး၏။
ဟိတ္ ၉-ပါး၊ တနည္း။ ။
ကုသိုလ္စိတ္ႏွင့္ယွဥ္ေသာ ဟိတ္ ၃-ပါး၊
အကုသိုလ္စိတ္ႏွင့္ယွဥ္ေသာ ဟိတ္ ၃ပါး၊
အဗ်ာကတစိတ္ႏွင့္ ယွဥ္ေသာ ဟိတ္ ၃-ပါး၊ ေပါင္း ၉-ပါး။
ဟိတအျပား၊ မ်ိဳး ၂-ပါး၊ ခြဲျခား ေ၀ဘန္သိ။ ။
အက်ိဳး စီးပြား ေဆာင္ရြက္ရွာေဖြရာ၌ က်င့္သံုး ေ၀ဘန္မႈ ၂မ်ိဳး။
(၁) အတၱဟိတ- ကိုယ္ေရး ကိုယ္တာ ကိုယ္က်ိဳးသက္သက္မ်ိဳး၊
(၂) ပရဟိတ- ကိုယ္ေရးမဖက္ သူတပါးတို႕ အက်ိဳးသက္သက္မ်ိဳး။
ဟိမ၀ႏၲာ၊ ေတာင္ေတာသာ၊ ၄-ျဖာ မ်ိဳးအျပား။ ။
ဟိမ၀ႏၲာမ်ိဳး ၄-ပါးကိုေမးသည္၊
"ဇမၺဴကြၽန္းသို႕၊ သံုးကြၽန္းတို႕မွာ၊ ဟိမ၀ါေတာ၊ ရွိသည္ၾသရွင့္" က်ည္းကန္အေျဖ။
(၁) ဇမၺဴဒီပါ ဟိမ၀ႏၲာ- ေတာင္ကြၽန္း ဟိမ၀ါ၊
(၂) ျပဳဗၺ၀ိေဒဟ ဟိမ၀ႏၲာ- အေရွ့ကြၽန္း ဟိမ၀ါ၊
(၃) အပရေဂါယာန ဟိမ၀ႏၲာ- အေနာက္ကြၽန္း ဟိမ၀ါ၊
(၄) ဥတၱရကုရု ဟိမ၀ႏၲာ- ေျမာက္ကြၽန္းဟိမ၀ါ။
ဟိရီ တရားမ်ိဳး ၈-ပါး။ ။ ၎င္း သရုပ္ကို (ရွက္ျခင္း အေၾကာင္းမ်ိဳး ၄-ပါး ၂-နည္း)၌ ဆိုခဲ့ၿပီ။
"ဠ"
ဠင္းတ။ ။ "လင္းတ" ငွက္ ကို "ဠင္းတ" ဟုလည္း "ဠ" ႏွင့္ေရးၾကသည္။ ျမန္မာစာလံုးေပါင္းသတ္ပံုက်မ္းတြင္မူ
"ဠင္းတ" ဟူ၍မျပဘဲ "လင္းတ" ဟုသာျပသည္။
